Η μεγαλύτερη δυσκολία στις σχέσεις είναι η αντοχή στον χρόνο

Η μεγαλύτερη δυσκολία στις σχέσεις είναι η αντοχή στον χρόνο

10.04.2019

Συνέντευξη στο boro.gr και την δημοσιογράφο Άννα Δρούζα.

Ο Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ, Γιάννης Μπαλάφας, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο boro.gr και τη δημοσιογράφο Άννα Δρούζα, απάντησε σε ερωτήματα που αφορούν ζητήματα της καθημερινότητάς μας και της κοινωνίας.

Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη:

Στο site μας www.boro.gr ο κόσμος ζητά συμβουλές από ειδικούς για ζητήματα ψυχικής υγείας. Είστε ικανοποιημένος για τις δομές που υπάρχουν στη χώρα για να μη χρειάζεται να πληρώνει ο κόσμος 80 και 120 ευρώ την ώρα ιδιωτικά, προκειμένου να στηρίξει τον εαυτό του και να κάνει τη ζωή του καλύτερη;

Είναι σαφές ότι χρειάζονται βελτιώσεις. Όμως είναι η πρώτη φορά που υπάρχει ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός για το πώς θα προχωρήσει η στάσιμη εδώ και χρόνια, ψυχιατρική μεταρρύθμιση και πως θα υλοποιηθεί η μετάβαση από το ασυλικό μοντέλο στην κοινοτική ψυχιατρική φροντίδα, που αποτελεί το νέο παράδειγμα στην πολιτική Ψυχικής Υγείας. Το Υπουργείο Υγείας τα τελευταία χρόνια, κατάφερε να κρατήσει όρθιες τις δημόσιες δομές κάνοντας στοχευμένες προσλήψεις μόνιμου προσωπικού (300 ψυχίατροι, παιδοψυχίατροι, ψυχολόγοι και νοσηλευτές), διασφάλισε τη χρηματοδότηση των ΑΜΚΕ και προχώρησε στον έλεγχο τους από ορκωτούς λογιστές, ενώ νομοθέτησε τη διοικητική μεταρρύθμιση και την τομεοποίηση των υπηρεσιών ψυχικής υγείας. Βεβαίως και είναι πολλά ακόμα τα οποία πρέπει να γίνουν και αυτά θα προσπαθήσουμε να τα υλοποιήσουμε τη δεύτερη τετραετία μας.

Δεν μπορούμε όμως να αγνοούμε ότι τελευταίο διάστημα λειτούργησαν  νέες ψυχιατρικές κλινικές σε γενικά νοσοκομεία (Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης, Γιαννιτσά και Κόρινθο)   και επιπλέον 4 παιδοψυχιατρικές (Τρίπολη, Καραμανδάνειο Πάτρας, Ιωάννινα, Ασκληπιείο Βούλας). Επίσης προχώρησε η ένταξη του ψυχιατρείου των φυλακών Κορυδαλλού στο ΕΣΥ, η αναμόρφωση του άρθρου 69 για τους «ακαταλόγιστους» ψυχικά ασθενείς στην κατεύθυνση της θεραπευτικής προσέγγισης και όχι απλά της φύλαξης, δόθηκε οικονομική στήριξη σε ΚοιΣΠΕ, Παράλληλα με αξιοποίηση κονδυλίων του ΕΣΠΑ δημιουργούνται δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας ψυχικής Υγείας, όπως Κέντρα Ψυχικής Υγείας, δομές για την άνοια, Κέντρα Ημέρας, οικοτροφεία για από-ιδρυματοποίηση, καθώς και μηχανισμός αξιολόγησης των υπηρεσιών ψυχικής Υγείας, τόσο του δημοσίου, όσο και του ιδιωτικού τομέα.

Πιστεύετε ότι ο κόσμος μπορεί να βρει διεξόδους και βοήθεια μέσα από αυτήν την επιστήμη; Νιώσατε ποτέ την ανάγκη να απευθυνθείτε; Θεωρείτε ότι υπάρχει η αντίληψη στη χώρα μας ότι όποιος χρειαστεί να πάει σε ένα ειδικό στιγματίζεται;      

Οι άνθρωποι με ψυχικές διαταραχές, όποιου μεγέθους, είναι στην κυριολεξία ήρωες, που παλεύουν καθημερινά για τη συγκρότηση της ταυτότητάς τους, την ανεξαρτησία και, το σημαντικότερο, την υγεία τους. Δεν χωράει σε όλα αυτά κανένας λόγος για συναισθήματα λύπησης, οίκτου, φόβου. Οι άνθρωποι δεν είναι διαγνώσεις, είναι άνθρωποι. Αυτό πρέπει να συνειδητοποιήσουμε όλοι και έτσι να προκύψει ο αναγκαίος σεβασμός απέναντι τους. Σε αυτή τη διαδικασία είναι σαφές ότι η επιστήμη της ψυχικής υγείας βοηθά να βρεθούν οι αναγκαίες διέξοδοι για πολλούς συμπολίτες μας.

Τα τελευταία χρόνια και με αποκορύφωση την πτώχευση της χώρας, υπάρχει μεγάλη αμφισβήτηση του κόσμου και έλλειψη εμπιστοσύνης στους πολιτικούς. Εσείς το εισπράττετε; Τι σας λένε; Ποιο είναι τελικά το μεγαλύτερο πρόβλημα στη νοοτροπία του Έλληνα που επηρεάζει και την πολιτική του αντίληψη;

Δεν συμφωνώ με την ομαδοποίηση των πολιτικών και της πολιτικής. Δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Εμείς δεν προερχόμαστε από «τζάκια», δουλέψαμε για πολλά-πολλά χρόνια στον ιδιωτικό τομέα (αυτό δεν αποτελεί αιχμή για όσους εργάστηκαν με αφοσίωση στον δημόσιο τομέα), δώσαμε μάχες για τις ιδέες μας, για την αριστερά, με προσωπικό κόστος, ακόμα και με στέρηση της ελευθερίας μας επί χούντας. Υπάρχουν αυτοί που μας έβαλαν στα μνημόνια, υπάρχουν και αυτοί που μας βγάζουν από τη μνημονιακή επιτήρηση. Υπάρχουν αυτοί που θησαύρισαν τα χρόνια της κρίσης, υπάρχουμε και οι πολλοί που πληρώνουμε τις συνέπειες της κρίσης.

Προσωπικά πιστεύω ότι ο Έλληνας δεν ξεχνά το  τι και ποιοι μας έφεραν εδώ.  Ναι, όλοι θα θέλαμε με μαγικό τρόπο να εξαλειφθούν οι συνέπειες της χρεωκοπίας της χώρας, αλλά, δυστυχώς, θα περάσει ένα διάστημα για να πετύχουμε αυτό το στόχο.

Κατηγορούν τον ΣΥΡΙΖΑ ότι άλλα υποσχέθηκε κι άλλα έκανε. Εσείς ποια θεωρείτε τα πιο σημαντικά που γίνανε και ποια είναι εξίσου σημαντικά που δεν γίνανε;

Κάναμε το καλύτερο που μπορούσαμε. Μπορεί κάπου να υπάρχουν καθυστερήσεις, κάπου αστοχίες, αλλά κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι δώσαμε όλες μας τις δυνάμεις για να πετύχουμε το καλύτερο. Μειώσαμε την ανεργία από το 27,6% στο κάτω από 18%. Καταργήθηκε ο υποκατώτατος μισθός και αυξήθηκε ο βασικός. Σταδιακά επιστρέφει η κανονικότητα στις συλλογικές συμβάσεις. Μειώθηκε κατά πολύ η «μαύρη εργασία». Επανήλθαμε σε αναπτυξιακούς ρυθμούς. Έχουμε ρεκόρ επενδύσεων, ρεκόρ στον τουρισμό, δημιουργία υπερπλεονασμάτων που μας βοήθησαν να επιστρέψουμε στις ασθενέστερες κοινωνικά ομάδες ένα μικρό, αλλά υπολογίσιμο, «κοινωνικό μέρισμα». Δώσαμε και δίνουμε μάχη με τη διαπλοκή και τη διαφθορά,  άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι κάποιες μιντιακές παραφυάδες τους μας επιτίθενται συνεχώς με χαλκευμένες «ειδήσεις».

Είστε άνθρωπος που αναλαμβάνετε την ευθύνη των λαθών σας; Δώστε μας ένα σχετικό παράδειγμα από την πολιτική σας καριέρα.

Στην αριστερά εργαζόμαστε συλλογικά. Συλλογικές είναι οι επιτυχίες, συλλογικές και οι αποτυχίες. Βεβαίως και υπάρχουν και οι επιμέρους προσωπικές ευθύνες και η επιμέρους προσωπική συνεισφορά όλων μας. Σε αυτό το πλαίσιο η κυβέρνηση και η βασική συνιστώσα της, ο ΣΥΡΙΖΑ, έχουν αναφερθεί κατ’ επανάληψη σε επιτυχίες, αλλά και σε καθυστερήσεις ή αποτυχίες.  Ειδικά για το ακραία συγκρουσιακό πρώτο εξάμηνο της διακυβέρνησης, καθώς και για κάποιες αυταπάτες, έχει αναφερθεί αναλυτικά ο Αλέξης Τσίπρας. Προσυπογράφω τις επισημάνσεις του αυτές, οι οποίες είχαν τη συλλογική μας έγκριση. Όμως, να μη μας διαφεύγει ότι οι χειρισμοί και οι αποφάσεις μας αυτές τέθηκαν στην κρίση του ελληνικού λαού, ο οποίος μας εμπιστεύθηκε εκ νέου στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2015.

Ως χώρα έχουμε καταφέρει να διαχειριστούμε με επιτυχία το κρίσιμο μεταναστευτικό ζήτημα; Θα έχετε διαβάσει επικρίσεις από διεθνή ΜΜΕ για την κατάσταση που επικρατεί στις δομές φιλοξενίας… Μιλήστε μας για την προσωπική σας εμπειρία. Πού στεναχωρηθήκατε; Πού συγκινηθήκατε; Μπορείτε να ανακαλέσετε στη μνήμη σας την ιστορία ενός ανθρώπου που έχει μείνει στη σκέψη σας; Ποια είναι τα βασικά που έγιναν στο συγκεκριμένο ζήτημα; Ποια ακόμα δεν έχουν γίνει;

Νομίζω ότι όλοι θυμόμαστε τις εικόνες με τα πνιγμένα παιδιά που ανασύρονταν από τη θάλασσα του Αιγαίου. Την εικόνα με τον μικρό Αϊλάν. Όλοι συγκινηθήκαμε, όλοι δηλώσαμε αποφασισμένοι να μην αφήσουμε αυτό να συνεχιστεί. Εμείς ακολουθήσαμε τις κατευθύνσεις του ΟΗΕ και των αρχών μας, της αλληλεγγύης και του ανθρωπισμού. Δεν υψώσαμε τείχη, δεν τους συμπεριφερθήκαμε σαν να είναι απόκληροι και απειλή, μείναμε στην παράδοση της χώρας μας να υποδέχεται και τα περιθάλπει όσους προσέρχονται ικέτες. Μην ξεχνάμε όμως ότι είμαστε μια χώρα που ταυτόχρονα με το προσφυγικό-μεταναστευτικό είχαμε να διαχειριστούμε την οικονομική κρίση και τη βίαιη φτωχοποίηση εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων. Παρ ’όλα αυτά και εδώ προσπαθήσαμε, χωρίς να έχουμε την βοήθεια που έπρεπε από τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Οι γιαγιάδες της Λέσβου και ο ήρωας υποπλοίαρχος του Λιμενικού Σώματος Κυριάκος Παπαδόπουλος είναι τα πρόσωπα που χαράχθηκαν πιο έντονα στη μνήμη μου, χωρίς να αγνοώ την μεγαλύτερη ή μικρότερη συνεισφορά δεκάδων χιλιάδων εθελοντών.

Παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας η ενδοοικογενειακή βία. Υπάρχει από πολιτική σκοπιά, υπό συζήτηση, δέσμη «μέτρων» για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση; Στα τόσα χρόνια της πολιτικής σας καριέρας, βιώσατε κάποια περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας; Πώς τα διαχειριστήκατε;

Δυστυχώς κάθε τόσο μαθαίνουμε για περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας. Τα τελευταία χρόνια, ευτυχώς, κάποιες γυναίκες αποφάσισαν να μιλήσουν ανοιχτά και έτσι  έπεσαν και τα φώτα της δημοσιότητας σε αυτό το κοινωνικό πρόβλημα. Η πολιτεία έχει λάβει κάποια πρώτα μέτρα. Η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων λειτουργεί το Συμβουλευτικό Κέντρο της Αθήνας από το 1988. Το κέντρο παρέχει δωρεάν ψυχοκοινωνική στήριξη και νομική συμβουλευτική σε γυναίκες θύματα βίας. Σκοπός των παρεχόμενων υπηρεσιών είναι η ενδυνάμωση των γυναικών και η επανάκτηση της αυτοεκτίμησης τους ώστε να μπορέσουν να αναλάβουν την ευθύνη της επαγγελματικής, προσωπικής και οικογενειακής τους ζωής και να πάρουν οι ίδιες τις καλύτερες αποφάσεις για το μέλλον τους.

Είναι πολύ δύσκολο τη σημερινή εποχή μία γυναίκα να συνδυάσει την επαγγελματική σταδιοδρομία με τη μητρότητα. Τι έχει κάνει έμπρακτα ο ΣΥΡΙΖΑ για αυτό το θέμα;

Πριν από λίγες ημέρες, στις 26/3/2019, δημοσιεύτηκε  στο ΦΕΚ Α΄ 50  ο νόμος 4604/2019 που αναφέρεται και στην «Προώθηση της ουσιαστικής ισότητας των φύλων». Αποτελεί μια ακόμη νομοθετική πρωτοβουλία της Κυβέρνησης, εστιασμένη στα ανθρώπινα δικαιώματα και στην ισότητα των φύλων, αλλά εκτιμώ ότι αποτελεί και μια   νίκη του γυναικείου κινήματος και των συλλογικοτήτων.

Πρώτη φορά νομοθετείται αυτοτελές θεσμικό πλαίσιο για την ισότητα μεταξύ των φύλων και την εξάλειψη των διακρίσεων σε βάρος των γυναικών, το οποίο διέπεται από μια συνολική θεώρηση των έμφυλων σχέσεων, χωρίς να αντιμετωπίζεται το γυναικείο φύλο «ως ειδική κατηγορία», όπως ισχύει με τις μέχρι σήμερα διατάξεις και ρυθμίσεις του οικογενειακού και εργατικού δικαίου, του δικαίου κοινωνικής ασφάλισης, τις κοινοτικές οδηγίες και τις διεθνείς συνθήκες, που η χώρα μας έχει κυρώσει.

Αυτό δεν είναι θεωρία, είναι πλέον γεγονός. Φτάνει όμως; Για να συνδυάσει μία γυναίκα την επαγγελματική σταδιοδρομία με τη μητρότητα δεν αρκούν οι παρεμβάσεις της πολιτείας. Χρειάζεται να περάσει μια άλλη αντίληψη, πιο σύγχρονη, στην κοινωνία, καθώς και στον ιδιωτικό τομέα, ιδιαίτερα. Χαρακτηριστικά είναι τα επίσημα στοιχεία: Στην Ε.Ε. μόλις το 12% των μελών των διοικητικών συμβουλίων μεγάλων εισηγμένων εταιρειών είναι γυναίκες και αντιπροσωπεύουν μόνο το 3% των προέδρων των εν λόγω συμβουλίων. Στη χώρα μας το ποσοστό αυτό διαμορφώνεται μόλις στο 6% και την κατατάσσει στην 22η θέση μεταξύ των κρατών – μελών.

Ένα από τα θέματα που απασχολούν πολύ τις ελληνικές οικογένειες είναι οι θέσεις στους παιδικούς σταθμούς. Πώς ανταποκρίνεται η Κυβέρνηση στην αυξημένη αυτή ζήτηση;

Γνωρίζουμε την σημασία και την αναγκαιότητα του να μπορούν όλα τα παιδιά να βρουν μια θέση στους παιδικούς σταθμούς. Το 2018-2019 προχωρήσαμε εγκαίρως στην απαραίτητη χρηματοδότησή τους από κονδύλια του ΕΣΠΑ και από εθνικούς πόρους, συνολικού ύψους 205 εκατ. ευρώ, ώστε όσο το δυνατόν περισσότεροι γονείς και παιδιά να ωφεληθούν από το πρόγραμμα για την εναρμόνιση της οικογενειακής με την επαγγελματική ζωή. Με τη συνεργασία των υπουργείων Εργασίας και Εσωτερικών, εξασφαλίσαμε αρχικά τη φιλοξενία περισσότερων από 110.000 παιδιών στους παιδικούς και βρεφονηπιακούς σταθμούς. Ο αριθμός αυτός στην πορεία αυξήθηκε. Δεσμευτήκαμε να καλύψουμε  πλήρως όλα τα αιτήματα των οικογενειών με εισόδημα κάτω από το όριο της φτώχειας, αλλά και των οικογενειών με παιδιά με αναπηρία, προχωρώντας σε επιπλέον αύξηση του προϋπολογισμού. Σημειώστε ότι για τα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών υπήρξε αύξηση της χρηματοδότησης κατά 86% σε σχέση με το 2014 (41.6 εκατ. ευρώ φέτος έναντι 22.4 εκατ. ευρώ το 2014-2015), η οποία σημαίνει φιλοξενία περισσότερων παιδιών (31.300 παιδιά έναντι 16.000 το 2014-2015). Για τα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών με Αναπηρίες υπήρξε αύξηση της χρηματοδότησης κατά 62% (16,6 εκατ. ευρώ φέτος έναντι 9,9 εκατ. ευρώ το 2014-2015), η οποία σημαίνει φιλοξενία περισσότερων παιδιών (3.300 παιδιά έναντι 1.800 το 2014-2015).

Πόσο χιούμορ έχετε στη ζωή σας; Από την κλίμακα 1-10 τι βαθμό θα βάζατε στο χιούμορ σας; Ποια είναι η στάση σας απέναντι στη σάτιρα της Ελληνοφρένειας που συχνά αναφέρεται σε σας;

Δεν έχω κανένα πρόβλημα με τη σάτιρα, ακόμα και την πιο αιχμηρή, όπως αυτή της Ελληνοφρένειας. Όσοι είμαστε δημόσια πρόσωπα, υποκείμεθα και στη δημόσια κριτική, είναι στοιχείο της δημοκρατίας. Πρόβλημα έχω με τη διαστρέβλωση της πραγματικότητας, με τα σεξιστικά σχόλια, με τον ρατσισμό και τον φασισμό.

Προσωπικά μου αρέσει το χιούμορ, το απολαμβάνω με τους φίλους μου. Βλέπετε, εμείς δεν είμαστε «πορφυρογέννητοι» για να μην αντέχουμε την έξυπνη κριτική που ενυπάρχει στο καλό χιούμορ, αυτό που όλοι ζήσαμε στις γειτονιές μας. Το κακό χιούμορ, το υποτιμητικό, το λαϊκίστικο, βεβαίως και με ενοχλεί, αλλά μέχρι εκεί.

Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία στις ανθρώπινες σχέσεις κατά τη γνώμη σας; Στις σχέσεις των ζευγαριών επικρατούν εγωισμοί; Γιατί χωρίζουν οι άνθρωποι; Εσείς κάνετε πίσω σε μια σχέση;

Η μεγαλύτερη δυσκολία είναι η αντοχή στον χρόνο. Εκεί φαίνεται η ποιότητα της σχέσης, το «βάθος» που έχει, η δυναμική της. Δεν αναφέρομαι σε μια   μακρόχρονη σχέση «με το ζόρι», αλλά σε μια σχέση με αμοιβαία στοιχεία ισότητας, εμπιστοσύνης, αγάπης, κοινών αρχών και κοινά αποδεκτής πρακτικής.

Σε ότι αφορά τον εγωισμό, θυμάμαι ένα απόφθεγμα του Αριστοτέλη: «Δεν είναι αυταπάτη η αγάπη του εαυτού μας: αυτό το αίσθημα είναι ολότελα φυσικό. Ο εγωισμός, το είδος της αγάπης που δίκαια δυσφημίστηκε, γιατί δεν είναι η αγάπη προς τον εαυτό μας, μα ένα πάθος αχαλίνωτο απ’ τον εαυτό μας, πάθος ολέθριο που παρασέρνει τον φιλάργυρο προς το χρήμα του, κι όλους τους ανθρώπους προς το αντικείμενο των επιθυμιών τους».

Πείτε μας τα αγαπημένα σας στις παρακάτω κατηγορίες:

Αγαπημένο βιβλίο: Δεν είναι ένα. Αγαπώ ιδιαίτερα τα ποιήματα του Ρίτσου, του Ελύτη, του Σεφέρη, του Καββαδία.

Αγαπημένη ταινία: «Ο θίασος», του Θόδωρου Αγγελόπουλου

Αγαπημένο φαγητό: Η σπανακόπιτα (της μητέρας μου)

Αγαπημένο μέρος διακοπών: Ήπειρος, παντού. Ληξούρι Κεφαλονιάς.

Πολιτική προσωπικότητα που σας επηρέασε; Χαρίλαος Φλωράκης και Λεωνίδας Κύρκος. Για τον ηρωισμό τους (όταν χρειάσθηκε). Για τον ρεαλισμό τους (όταν χρειάσθηκε, επίσης).

Γυναίκα που θαυμάζετε: Τις γυναίκες της Ηπείρου, διαχρονικά…

Facebook, Twitter ή Instagram; Όλα

 Ποιο ρητό είναι το motto της ζωής σας;

Από το «Εις Σάμον» του Ανδρέα Κάλβου:

Όσοι το χάλκεον χέρι

βαρύ του φόβου αισθάνονται,

ζυγόν δουλείας, ας έχωσι·

θέλει αρετήν και τόλμην

η ελευθερία.